cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim üzerine amatörce gözlemler

Sonucu baştan söylemek isterim ki "cinsiyet kimliği/cinsel kimlik çeşitleri ve cinsel yönelimin insanın kendi tercihi olmadığı; genetik ve doğumdan sonraki sosyal-biyolojik çevresel etmenlerin yarattığı bir alaşım olduğu” kesinlik kazanmış görünüyor. Bu çalışmada sunulanlar elden geldiğince yorum katılmamış, tarafsız aktarımdan ibarettir. A ve B grubundaki kavramların hiçbiri kişiyi tek başına tanımlayan bütüncül bir kimliğin adı değildir. Cinsel yönelim ise kimlik bile değildir.

Örneğin;

-          kişinin kendisi değil,  vücut biyolojisi erdir

-          kişinin kendisi değil, görüntüsü ve tavrı maskülendir

-          kişinin kendisi değil, yönelimi homoseksüeldir

C grubundaki kavramlar ise bütün tartışmaların ontolojik kaynağı olarak devam edecek gibi görünüyor.

A. Biyolojik Cinsiyet Kimliği:

1- vücudum er

2- vücudum dişi

3- vücudum erdişi / hermafrodit / interseksüel (her iki cinsiyetin organ ya da hormonları var)

4- vücudum transeksüel (ameliyatla biyolojik cinsiyet düzeltme)

not: Kişinin kendisi değil, vücudu transeksüel olur. Transeksüel (transseksüel) ve travesti (transvesti) bambaşka kavramlardır. Transeksüalizm, görüngüsü olan fakat üzerinde istemli ve periyodik değişiklik yapılamaz canlı, biyolojik bir olgudur. "Gizli transeksüel" tabiri ise henüz ameliyat olmamış ve hala sahip olduğu bedenin alışılmış toplumsal cinsiyet imgesini taşıyan bireyi anlatır. Örneğin çeşitli engel ve sebeplerle vücudunu erden dişiye dönüştüremeyen bireyin ruhsal cinsiyet kimliği kadındır. Fakat bir transeksüel vücudun sahibinin ruhsal cinsiyet kimliği nispî karma veya nötr de olabilir.

    Bir transeksüel vücudun sahibi kişi aynı zamanda biseksüel, hatta sadece dönüştüğü cinsiyette kişilere ilgi duyduğu için homoseksüel de olabilir (erkekten kadına trans ise lezbiyendir, kadından erkeğe trans ise geydir).

    B. Toplumsal Cinsiyet Kimliği:

 1- eril / maskülen (bazen renksiz olsam da asla kadınsı değilim)

 not: Bu terim maço anlamı taşımaz.

2- dişil / feminen (bazen renksiz olsam da asla erkeksi değilim)

not: Bu terim amiyane çıtkırıldım anlamı taşımaz.

3- travesti (telafuz, davranış ve kıyafette tamamen karşı cinse benzemek için didiniyorum)

not: Kişinin kendisi değil, görüntüsü travestidir. Travesti kelimesi kişiyi tek başına tanımlayan bütüncül bir kimliğin adı değildir. Toplumsal cinsiyet kimliği çeşitlerinden biri olan travestizm, biyolojik cinsiyet kimliği elverişli olmadığı halde kıyafet ve telafuzda karşı cinsin vasıflarını mümkün olduğunca eksiksiz taşımaya çalışma halidir. Doğal itki, istek ve ihtiyaçla olduğu bir gerçektir. Biliminsanları bu gayretin bir hastalık veya sendrom olup olmadığı konusunda ihtilaftadır.

       Travestizm, görüngüsü olan ve üzerinde istemli, periyodik değişiklik yapılabilen cansız, fiziki bir olgudur. Ameliyatla cinsiyet değiştirme (düzeltme) söz konusu değildir ve kişi ameliyatı hiçbir zaman istemeyebilir. Kişi 24 saatin bir kısmında travesti tanımına uygun bir kimlik sergiliyor ise 'cd' (cross dresser) veya kısmî travesti tabiri kullanılabilir. "Gizli travesti" tabiri ise çeşitli engel ve sebeplerle travesti edim ve görüngüsünü bastıran, saklamak zorunda kalan bireyi anlatır.        Bir travesti aynı zamanda biseksüel, hatta sadece görüngüsünü dönüştürdüğü cinsiyette kişilere ilgi duyduğu için homoseksüel de olabilir (erkekten kadına travesti ise lezbiyendir, kadından erkeğe travesti ise geydir).
    Bir travestinin ruhsal cinsiyet kimliği nispî karma veya nötr de olabilir.     Heteroseksüel olduğunu söyleyen bir 'erkekten kadına travesti' aktif-pasif veya sadece aktif de olabilir; ama hangi organını kullanırsa kullansın hedef kendisine göre karşı cins olduğu için o ilişki heteroseksüel bir ilişkidir.

travestizm örneği


4- androjin (telafuz, davranış ve kıyafette birazcık veya dikkat çekecek kadar karşı cinsi andırıyorum) Durumun adı 'androjini'dir.

not: Androjin bireyler mesela sahne şovu gibi sebepler dışında tamamen karşı cinsin kıyafetine bürünemezler, o kıyafetler içinde kalmaya fazla tahammül edemezler. Travestizm ile karıştırılmamalıdır. Heteroseksüel bireyler de androjin olabilmektedir. Androjiniyi üç dereceye konumlandırabiliriz. Telafuz ve davranışta karşı cinsi hafif anımsatıyorsa kişi "birinci derece (hafif) androjindir. Telafuz ve davranışta belirginlik daha fazlaysa ikinci (orta) derece androjindir. Telafuz, davranış ve kıyafette travestizm sınırına yakın ise üçüncü (ileri) derece androjiniden bahsedebiliriz.

  
 ileri derece androjini örneği (patoloji gibi algılanmasın)

C. Ruhsal/Gerçek Cinsiyet Kimliği (Aidiyet):

Bu kimlik, kişinin kendisine göre karşı cinsini ve dolayısıyla cinsel yönelimini tayin eden esas tabiat etmenidir fakat yönelimin oluşumunda hedef tarafın biyolojik ve toplumsal cinsiyet kimliği de her zaman etkilidir.

1- erkek
2- kadın
3- queer (nispî karmayım): değişen zaman ve oranlarda her iki cinsiyete ait veya nötr hissediyorum.

not: Bu kategorideki kişiler erkekle erkek veya kadın gibi, kadınla kadın veya erkek gibi cinsel ve duygusal ilişki kurabilmekte, kararsız toplumsal cinsiyet kimliği sergileyebilmektedir. Nitekim tıbbi cinsiyet geçişi sırasında her iki cinsiyetin genital organlarına aynı anda sahip olmak isteyen queer travestiler vardır. Örneğin meme ve vajina yanı sıra sakal ve vücut kılı istendiği için hormon takviyesi yapılan geçişler gibi vajina ve penis aynı anda istenirken sakal ve vücut kılı istenmeyen geçişler vardır. Queer kişiler, sadece ilişki sırasında penisi, memeyi, vajinayı, anüsü aynı anda ve farklı kombinasyonlarda veya her zaman bir arada isteyebilmektedir.

4- 'nötr'üm (hiçbir cinsiyete ait hissetmiyorum)

not: Bu kategori için karşı cins, kendi biyolojik cinsiyetine göre karşı cinstir. Biyolojik kimliği hermafrodit olan nötr kişi, queer kabul edilebilir.

Cinsel Yönelim (oryantasyon):  Cinsel yönelimin yukarıda açıklanan kimliklerin tarifinde hiçbir belirleyici rolü yoktur.1- heteroseksüel (karşı cinse cinsel ve/veya duygusal ilgim var)

not: Bir heteroseksüel aynı zamanda androjin, hatta kısmî travesti de olabilir.
         Bir heteroseksüel kadın klitorisi ile aktif haz alabilir, bir heteroseksüel erkek bulba veya anüsten pasif zevk alabilir.
2- homoseksüel, gey/lezbiyen (kendi cinsime cinsel ve/veya duygusal ilgim var)

3- biseksüel (her iki cinse de cinsel ve/veya duygusal ilgim var)not: Bir biseksüel birey, kendi cinsi ile beraberken heteroseksüel, karşı cinsten biri ile beraberken homoseksüel değildir. Biseksüellik apayrı bir olgudur.
      Heteroseksüel veya homoseksüel birisi yıllar sonra, mesela 60 yaşında bile bir biseksüel olduğunu fark edebilir. Bir insan biseksüel olduğunu farketmişse yönelimi bir daha asla değişmez.
      Bir biseksüel birey hemcinsine ve karşı cinse aynı zaman aralığında veya ardışık/farklı zamanlarda cinsel-duygusal ilgi besleyebilir. Biseksüellerin her iki cinse  meyillerinde eşitlik veya fark olabilir; örneğin daha çok erkeklere ilgisi varsa "erkeğe meyilli" biseksüel denilebilir.
4- aseksüel (hiçbir nesneye cinsel ve/veya duygusal ilgim yok)

      Kişinin hiçbir nesneye cinsel ilgisi yoktur veya tarife ihtiyaç bırakmayacak kadar az, belirsizdir. Küçük çocuk veya iyice kocamış kişilerden başka, sağlıklı yetişkinler arasında aseksüalite mevcuttur.

 not: Aseksüel (yönelim) ve soft (eğilim) terimleri aynı anlamda kullanılamaz. Birbiri ile karıştırılmamalıdır.

E. Cinsel Eğilim (fraksiyon): "cinsiyet kimliklerinin ve cinsel yönelimin tarifinde hiçbir belirleyici rolü yoktur"

1- ilişkide aktifim (anal-oral ederim)

2- ilişkide pasifim (anal-oral edilirim)

3- ilişkide aktif/pasifim

4- 'soft'um (ilişkide anal-oral-vajinal penetrasyon yok)

Dinsel-töresel engeller, anatomik veya psikolojik engeller sebebiyle anal-oral-vajinal seks yapmazlar. Haz alma azdır veya hiç olmayabilir. Bilinen en yaygın örnekler kadınlardaki frijitizm, vajinismus vakalarıdır.
 not: Aseksüel (yönelim) ve soft (eğilim) terimleri aynı anlamda kullanılamaz. Birbiri ile karıştırılmamalıdır.

Kolay Kolay Değişemez Bazı Cinsel Hedeflenmeler:

 - Transfili (sıfat transfil): Travesti bireye karşı ağırlıklı bir cinsel ilgi beslemek.

not: Transeksüel vücut sahipleri cinsel organların değişimi sebebiyle tamamen karşı cinsiyete intikal ettiği için transfili hedefi dışındadır.

-  Androjinofili (sıfat androjinofil): Travestizm tarfine girmeyen, karşı cinsi andıran kıyafet ve davranışlara sahip olan androjin bireye karşı ağırlıklı bir cinsel ilgi beslemek.

- Pedofili  (sıfatı pedofil): Çok küçük veya ergenlik çağına girmemiş çocuk bireye karşı ağırlıklı bir cinsel ilgi beslemek.

- Adolefili (sıfat adolefil): Adolesan, ergenlik çağına girmiş genç bireye karşı ağırlıklı bir cinsel ilgi beslemek.

- Gerofili (sıfat gerofil): Orta yaş üstü veya hayli yaşlı bireye karşı ağırlıklı bir cinsel ilgi beslemek.

- Zoofili (sıfat zoofil): Hayvanlarla da cinsel ilişki isteği.

- Nekrofili (sıfat nekrofil): Ölü insan vücudu severlik.

- Otoseksüellik (sıfat otoseksüel): Bireyin mutlaka bir cinsel yönelimi ve eğilimi vardır fakat çoğunlukla veya asla partner edin(e)mez. Hayal ve masturbasyon onlar için vazgeçilmezdir. Otoseksüel birey eğer homoseksüel veya biseksüel ise bizzat kendi vücudu haz nesnesi olabilir.